TED is voor veel mensen een grote bron van inspiratie. Het is allemaal begonnen in 1984 als non-profit conferentie. Al gauw werd het een jaarlijks terugkerend, wereldberoemd evenement. De eerste talks gingen met name over technologie en vormgeving. In de loop der tijd zijn de onderwerpen echter steeds breder geworden. Tegenwoordig worden bijna alle onderwerpen besproken; van ondernemen tot wereldwijde problematiek. De thema’s worden verenigd door de slogan: “Ideas worth spreading”. De talks zijn meestal kort (gewoonlijk maximaal 18 minuten), zeer krachtig en inspirerend. Ze worden in meer dan 100 talen vertaald. Sinds 2006 zijn ze bovendien gratis online te bekijken. Fantastisch, toch?
Daarbij zijn TED talks altijd interessant om te kijken. U hoeft geen expert te zijn op een specifiek vakgebied; iedereen kan genieten en leren van het grote aanbod TED video’s dat tegenwoordig in omloop is. De TED talks over taal vormen een zeer intrigerende subcategorie voor linguïsten en taalliefhebbers in het algemeen. Er zijn veel verschillende en inspirerende video’s over dit onderwerp. Daardoor is het lastig eentje aan te wijzen als de beste of als de meest interessante. Toch is het ons gelukt om een top 5 te maken van de talks over taal die u echt moet zien.
1: HOE TAAL ONZE MANIER VAN DENKEN BEÏNVLOEDT – LERA BORODITSKY
We weten dat talen uniek zijn. Ze bestaan uit verschillende klanken, vocabulaires en structuren. Maar is er nog meer over te zeggen? Cognitief wetenschapper Lera Boroditsky legt uit dat al eeuwenlang wordt gediscussieerd over hoe taal het menselijk denken beïnvloedt. Pas nu hebben we echter voldoende wetenschappelijke data om er echt iets over te kunnen zeggen. Boroditsky legt aan de hand van verschillende culturen uit hoe taal invloed heeft op de manier waarop we kijken naar kleuren, tijd en cijfers. Ze is ervan overtuigd dat het spreken van een bepaalde taal de werking van onze hersenen beïnvloedt. Ze benadrukt daarbij het belang van het behouden van talen die op het punt van uitsterven staan.
2: DE GESCHIEDENIS VAN MENSELIJKE EMOTIES – TIFFANY WATT SMITH
Het begrijpen van onze emoties is de sleutel tot inzicht in wie we zijn. Maar dat kan ongelooflijk moeilijk zijn. Zeker als we een gevoel ervaren dat we niet onder woorden kunnen brengen. Cultureel historicus Tiffany Watt Smith vertelt briljant over de geschiedenis van menselijke emoties. Wist u dat mensen jaren geleden stierven aan nostalgie? Of dat ze in de 16e eeuw dachten dat verdriet en dus niet geluk ervoor zorgt dat we langer leven en betere relaties hebben? Watt Smith gaat in op deze en andere belangrijke onderwerpen. Ze onderstreept dat het “leren van nieuwe en ongebruikelijke woorden voor emoties ons helpt ons beter af te stemmen op de meer subtiele aspecten van ons innerlijk”. Wat voelt u daarbij?
3: LAAT UW EIGEN TAAL NIET DOODBLOEDEN – SUZANNE TALHOUK
Er zijn momenteel heel veel talen op de wereld. Maar over een aantal jaar zijn het er niet meer zoveel. Het uitsterven van talen gebeurt in elke generatie, vaak omdat mensen besluiten een taal niet meer te gebruiken. Meestal is dat geen bewuste keus. Soms laten mensen hun moedertaal achter zich omdat andere talen meer gebruikelijk zijn. Een voorbeeld is het Engels in de Arabische wereld. Ook kunnen andere talen moderner en cooler klinken. Suzanne Talhouk is dichter en voorvechter van de Arabische taal. Ze is vastberaden haar moedertaal voor uitsterven te behoeden. “Taal bestaat niet uit een, twee of drie woorden of letters die aan elkaar zijn geplakt. Het is een innerlijke gedachte die verwoordt hoe we denken, hoe we naar elkaar kijken en hoe anderen ons beschouwen,” zegt ze. Haar talk is krachtig en boeit zelfs mensen die zich niet in haar situatie herkennen.
4: WAAROM VINDEN WE DEZE 32 SYMBOLEN IN OUDE GROTTEN IN HEEL EUROPA TERUG? – GENEVIEVE VON PETZINGER
We hebben allemaal wel eens gehoord over grottekeningen. Een aantal van ons heeft ze misschien zelfs met eigen ogen gezien. Meestal richten antropologen zich op de beelden die duidelijk herkenbare afbeeldingen zijn van dieren, mensen, etc. Maar paleo-antropoloog en rotskunst-onderzoeker Genevieve von Petzinger nam daar geen genoegen mee. Ze ging een stapje verder en probeerde de betekenis te achterhalen van abstracte symbolen. Deze symbolen komen in grotten in heel Europa voor. De resultaten die Von Petzinger aan het licht bracht, waren verbluffend. De symbolen waren niet willekeurig en werden op diverse plekken in Europa gevonden. Ze leverden dan ook een grote bijdrage aan het onderzoek naar oude grottekeningen als de oorsprong van taal. In haar speech bespreekt ze de invloed van de ontdekking op ons beeld over de geschiedenis en geschreven taal.
5: DWING MENSEN NIET TOT ENGELS SPREKEN! – PATRICIA RYAN
Het Engels is een internationale taal. Dat weten we allemaal. Het is best bijzonder dat we overal ter wereld zo’n gemeenschappelijke taal delen. Zo kunnen we met bijna iedereen communiceren. Maar is het altijd een voordeel dat Engels een wereldwijde taal is? Taaldocent Patricia Ryan, al meer dan dertig jaar werkzaam als docent Engels in het onderwijs in Arabische landen, vindt van niet. In haar TED talk deelt ze haar zorgen. Zo stelt ze dat het Engels in feite veel mensen belemmert. Bijvoorbeeld personen die geen toegang hebben tot de beste universiteiten ter wereld omdat ze onvoldoende Engelstalig zijn.
Ryan neemt Einstein als voorbeeld en benadrukt dat hij een genie was, maar ook dyslectisch. Hij zou waarschijnlijk niet slagen voor een examen Engels. Maar dat wil niet zeggen dat hij niets kon betekenen. Ryan zegt dat er heel veel mensen zijn zoals Einstein. Ze zijn getalenteerd, maar kunnen niet voldoen aan de academische vereisten. Dat komt omdat ze de kennis of het geld niet hebben om het examen te halen.
TED TALKS OVER TAAL: ER IS NOG MEER
Deze 5 TED talks zijn allemaal fantastisch. En niet alleen omdat de sprekers charismatisch en begaafd zijn. Zo gaan de talks allemaal over een van de belangrijkste aspecten van ons bestaan en onze interactie. En dat is taal. De meesten van ons besteden meestal niet veel tijd en energie aan het nadenken over taal. Zeker niet als ons werk of onze opleiding geen verband houdt met het onderwerp. Het is onze tweede natuur om taal te gebruiken bij het spreken en schrijven. Neem echter toch eens de tijd om deze video’s te bekijken. Het kan uw visie op taal en talen in het algemeen echt veranderen. Het helpt ons te waarderen wat we hebben en moedigt verdere innovatie en taalherstel aan. Wat vindt u van deze TED talks? Vertel het ons en laat het ons weten als u nog andere video’s ontdekt die de moeite van het delen waard zijn!
